Solidariteit en voorschotregeling

Op 14 oktober 2019 wees de strafkamer van de Amsterdamse rechtbank een vonnis waarbij de verdachte van de terroristische aanslag op het Centraal Station in augustus 2018 tot een hoge gevangenisstraf (van 26 jaar en acht maanden) werd veroordeeld.

Schadevergoeding voor slachtoffers aanslag op Centraal Station Amsterdam

Aan de slachtoffers werden daarnaast aanmerkelijke schadevergoedingen toegewezen en daaraan voegde de rechtbank de volgende overweging toe:

“… De rechtbank realiseert zich dat – waar verdachte naar alle waarschijnlijkheid geen verhaal zal bieden – de Staat op grond van de voorschotregeling van artikel 36f lid 7 Sr deze bedragen aan de slachtoffers zal betalen.

Dat is ook niet meer dan redelijk. In het onderhavige geval heeft verdachte op Nederlands grondgebied zeer ernstige delicten gepleegd. Hierdoor zijn (onder wie) twee Amerikaanse toeristen, die in Nederland op bezoek waren, ernstig gewond geraakt. De voorschotregeling is ingevoerd om slachtoffers van ernstige delicten tegemoet te komen in de gevallen waarin de veroordeelde kennelijk niet in staat is aan zijn verplichting tot schadevergoeding te voldoen. De regering zag het bij invoering van deze bepaling als een verantwoordelijkheid van de overheid om te voorkomen dat personen die slachtoffer zijn van een ernstig (gewelds)misdrijf de schade die zij daardoor hebben geleden, geheel alleen moeten dragen. Dat voegt immers extra leed toe. De voorschotregeling is dus gebaseerd op de gedachte van solidariteit en ziet specifiek op de persoonlijke gevolgen van het misdrijf voor het slachtoffer (Kamerstukken I, 2007-2008, 40 143, nr. D, p. 8) …”.

Solidariteit als kernwaarde van de samenleving

Solidariteit is een kernwaarde waaraan de kwaliteit van de samenleving kan worden afgemeten. Met de voorschotregeling is de samenleving zorgzaam voor slachtoffers van zeer ernstige delicten. Daarvoor geldt immers dat die ons allen kunnen overkomen. Het is aansprekend dat de rechtbank verwoordt dat het geheel alleen moeten dragen van schade extra leed toevoegt. Daarmee richt de rechtbank het oog op de gevolgen die voor het slachtoffer ernstig en blijvend kunnen zijn.  

Wat mag solidariteit kosten? Is 29 miljoen euro in acht jaar te veel? Wat kost het de belastingbetaler om een politicus tegen de gevaren van zijn uitoefening van de vrijheid van meningsuiting te beschermen? Wat wordt er uitgegeven ten behoeve van de verdachten of daders in het strafrecht? Ik spreek de hoop uit dat de kwaliteit van onze samenleving ons veel waard is.

Nederlandse voorbeeldfunctie

Ik heb het voorrecht gehad om de zaak voor de Amerikaanse slachtoffers van Jawed S. te behandelen. Ik heb ze leren kennen als mooie mensen die de moeite waard zijn. Ze zijn zeer ernstig getroffen, maar konden niettemin waardering hebben voor de manier waarop ze in Nederland zijn gesteund. Ze hebben hun dankbaarheid daarvoor ook uitgesproken. Nederland heeft laten zien dat aan het begrip solidariteit hier inhoud wordt gegeven en dat is een mooi voorbeeld voor de rest van de wereld.

Handen af van de voorschotregeling!

Amsterdam, 21 oktober 2019

Heeft u vragen over dit blog, dan kunt u contact opnemen met John Beer.